Đường dành cho người tiểu đường là lựa chọn của nhiều người đang tìm kiếm chất làm ngọt không ảnh hưởng đến lượng đường trong máu. Nếu bạn bị tiểu đường hoặc có nguy cơ mắc, điều quan trọng là phải hiểu các loại chất thay thế đường và cách chúng ảnh hưởng đến cơ thể. Cùng DIAB tìm hiểu trong bài viết này.
Đường dành cho người tiểu đường là gì?
Đường dành cho người tiểu đường (chất tạo ngọt nhân tạo) thường được gọi là “đường không calo” hoặc “đường thay thế”. Đây là các loại đường được thiết kế đặc biệt để có ít hoặc không gây tăng đường huyết sau khi ăn.
Loại đường này thường không hoàn toàn được chuyển hóa thành glucose trong cơ thể, do đó không tác động lớn đến chỉ số đường trong máu. Đường dành cho người tiểu đường được chia thành hai loại chính: chất tạo ngọt có giá trị dinh dưỡng và chất tạo ngọt không có giá trị dinh dưỡng hoặc “ít calo”.
– Chất tạo ngọt có giá trị dinh dưỡng:
Đây là các chất tạo ngọt có năng lượng calo và có khả năng cung cấp đường cho cơ thể. Ví dụ điển hình là đường mì, đường mía và mật ong. Chất tạo ngọt có giá trị dinh dưỡng thường được tìm thấy trong các nguồn tự nhiên như các loại đường, trái cây hoặc một số loại mật ong.
– Chất tạo ngọt không có giá trị dinh dưỡng hoặc “ít calo”:
Đây là các chất tạo ngọt được sử dụng để thay thế đường mà không gây tăng đường huyết hoặc gây ít tác động đến lượng calo. Ví dụ điển hình là cỏ ngọt stevia, sucralose, đường dừa, đường chà là,…
Các chất tạo ngọt này thường không hoàn toàn được chuyển hóa thành glucose trong cơ thể, do đó không gây tăng đường huyết như đường thông thường và có ít hoặc không có năng lượng calo.
Đường dành cho người tiểu đường có thể sử dụng để thay thế đường thông thường trong chế độ ăn hàng ngày. Tuy nhiên, như với mọi thứ, việc sử dụng loại đường này cần được kiểm soát và kết hợp với một chế độ ăn lành mạnh cùng lối sống tích cực.
Có nên sử dụng đường dành cho người tiểu đường
Mặc dù các loại đường dành cho người tiểu đường trên thị trường đều được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) quản lý và được coi là an toàn. Tuy nhiên, việc sử dụng chất làm ngọt nhân tạo sẽ khiến cho cơ thể thèm ngọt thường xuyên hơn và lạm dụng trong thời gian dài có thể dẫn đến tình trạng kháng insulin nghiêm trọng.
Do đó, để duy trì sức khỏe, người bệnh tiểu đường cần tuân thủ một chế độ ăn uống lành mạnh và có thể thay thế đường bằng vị ngọt có sẵn trong các thực phẩm với lượng vừa đủ.
Tóm lại, bạn có thể sử dụng đường dành cho người tiểu đường giúp kiểm soát lượng đường trong máu và giảm nguy cơ các biến chứng do tiểu đường gây ra. Tuy nhiên, việc sử dụng đường này cũng cần được kết hợp với liều lượng, chế độ ăn uống và tập luyện hợp lý để đạt được hiệu quả tốt nhất.
Ngoài ra, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn và hướng dẫn cụ thể.
Tìm hiểu thêm: Tháp dinh dưỡng cho người tiểu đường – 1 kế hoạch dinh dưỡng hoàn hảo
4 loại đường dành cho người tiểu đường tốt nhất
Một câu hỏi lớn thường được đặt ra là mức độ an toàn của đường dành cho người tiểu đường. Người bệnh tiểu đường có thể yên tâm vì tất cả các chất thay thế đường phải trải qua quá trình kiểm tra an toàn, nghiêm ngặt.
Không chỉ vậy, các nhà sản xuất nguyên liệu thực phẩm phải cung cấp thông tin từ các nghiên cứu an toàn cho thấy rằng đường dành cho người tiểu đường:
– Không gây ra bất kỳ tác dụng phụ nào.
– Không ảnh hưởng đến sinh sản
– Không gây phản ứng dị ứng
– Không được phép tích tụ trong cơ thể hoặc biến đổi thành các chất gây hại khác.
Dưới đây là 4 loại đường dành cho người tiểu đường tốt nhất mà bạn có thể tham khảo.
Đường Stevia
Đầu tiên là stevia hay còn gọi là cỏ ngọt, được chiết xuất từ lá cây stevia rebaudiana. Nó đã được sử dụng trong hàng ngàn năm ở Nam Mỹ và Trung Mỹ để làm ngọt trong các món ăn và đồ uống.
Theo Tiêu chuẩn chăm sóc y tế cho bệnh tiểu đường năm 2019, chất làm ngọt không dinh dưỡng, bao gồm cả stevia, ít hoặc không ảnh hưởng đến lượng đường trong máu. Bên cạnh đó, đường stevia đã được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) phê duyệt là an toàn.
Theo FDA, lượng đường stevia ăn vào hàng ngày có thể chấp nhận được là 4 miligam trên mỗi kilôgam (mg/kg) trọng lượng cơ thể của một người. Ví dụ, một người nặng 60 kg, có thể tiêu thụ 9 gói nhỏ stevia một cách an toàn mỗi ngày. 
Đường dừa
Tiếp theo trong top các loại đường dành cho người tiểu đường tốt nhất là đường dừa. Đây là một loại đường tự nhiên được chế biến từ dừa. Nó được sản xuất bằng cách lấy nước cốt dừa và chưng cất để tách riêng phần nước và phần đường tự nhiên từ dừa. Đường dừa có một số đặc điểm quan trọng sau:
– Tự nhiên và không tinh chế: Đường dừa là một sản phẩm tự nhiên và không chứa chất phụ gia hoặc chất bảo quản nhân tạo.
– Hương vị và màu sắc tự nhiên: Đường dừa có một hương vị ngọt tự nhiên với một chút hương dừa nhẹ. Nó cũng có màu sắc tương ứng với màu của nước cốt dừa, thường là một sắc trắng nhạt hoặc vàng nhạt.
– Thành phần dinh dưỡng: Đường dừa chứa một số lượng nhỏ các khoáng chất và vitamin tự nhiên có trong dừa như kali, magiê và vitamin C. Tuy nhiên, nồng độ này thường thấp và không đáng kể đối với việc cung cấp dinh dưỡng.
Đối với người tiểu đường, việc sử dụng đường dừa cần được kiểm soát và hợp lý. Mặc dù đường dừa có một chỉ số glycemic thấp hơn so với đường trắng thông thường, nó vẫn chứa đường tự nhiên và có khả năng tăng đường huyết.
Người tiểu đường nên tiêu thụ một lượng hợp lý và theo sự hướng dẫn của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để kiểm soát mức đường huyết.
Tagatose
Đường tagatose là một loại đường tự nhiên. Nó tồn tại với số lượng nhỏ trong một số loại trái cây, chẳng hạn như táo, cam và dứa. Tuy nhiên, các nhà sản xuất thường chiết xuất nó từ sữa và có thể sử dụng trong thực phẩm như một chất làm ngọt, có hàm lượng calo thấp.
Đặc biệt, đường tagatose có hương vị ngọt tự nhiên tương tự như đường thông thường, tuy nhiên có lượng calo thấp hơn.
Đường Tagatose có glycemic (IG) thấp, tức là nó không gây tăng đường huyết một cách nhanh chóng. Điều này khiến tagatose trở thành một lựa chọn phổ biến cho người tiểu đường hoặc những người muốn kiểm soát mức đường huyết.
Tuy nhiên, loại đường dành cho người tiểu đường này có giá thành cao hơn các chất làm ngọt có hàm lượng calo thấp khác và có thể khó tìm thấy ở các cửa hàng.
Rượu đường
Rượu đường (tên tiếng Anh là sugar alcohols) còn được gọi là polyol. Rượu đường có thể kích thích cảm giác ngọt trên đầu lưỡi và có tác dụng làm mát. Rượu đường có thể được tìm thấy trong một số loại trái cây và rau quả như mận, dâu tây và bơ.
FDA chỉ ra rằng mặc dù rượu đường tương đối ít calo và thân thiện với lượng đường trong máu, nhưng chúng có thể gây khó tiêu và đầy hơi ở một số người. Do đó, việc sử dụng đường rượu nên được điều chỉnh và tuân thủ liều lượng hợp lý, khoảng 10 – 15 gram/ngày.
Những lưu ý khi dùng đường dành cho người tiểu đường
Khi sử dụng đường dành cho người tiểu đường cần lưu ý:
– Trao đổi với bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng: Trước khi thay đổi chế độ ăn uống hoặc sử dụng đường dành cho người tiểu đường, hãy thảo luận với bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng.
– Kiểm soát lượng đường tiêu thụ: Dù là đường dành cho người tiểu đường, nó vẫn chứa calo và có thể ảnh hưởng đến chỉ số đường huyết. Hãy đảm bảo bạn tiêu thụ đường trong mức độ hợp lý và theo hướng dẫn của chuyên gia.
– Chú ý chỉ số glycemic (IG): Chỉ số glycemic đo mức độ tác động của một loại thực phẩm lên mức đường huyết sau hai giờ tiêu thụ. Nên ưu tiên chọn đường có chỉ số IG thấp để tránh tăng đột ngột mức đường huyết. Thường thì đường dành cho người tiểu đường có IG thấp hơn so với đường trắng thông thường.
– Theo dõi mức đường huyết: Theo dõi mức đường huyết của bạn sau khi sử dụng đường dành cho người tiểu đường để đảm bảo rằng nó không gây tăng đường huyết đáng kể. Nếu bạn thấy có bất thường hoặc tăng đường huyết, hãy thảo luận với bác sĩ để điều chỉnh chế độ ăn uống.
Cuối cùng, đường dành cho người tiểu đường chỉ là một phần của chế độ ăn uống tổng thể. Hãy đảm bảo rằng bạn tuân thủ chế độ ăn uống lành mạnh và cân nhắc đủ chất dinh dưỡng cần thiết từ các nguồn thực phẩm khác.
Tải ngay ứng dụng của DIAB để theo dõi sức khoẻ và được đồng hành cùng các huấn luyện viên, chuyên gia dinh dưỡng bác sĩ.
Ngoài các video ngắn trình bày theo những hình thức dễ xem, dễ nhớ, ứng dụng còn gợi ý các thực đơn mẫu, lịch nhắc nhở, quy đổi chỉ số dinh dưỡng, vận động mà bạn tiêu thụ hàng ngày.
Đây là một công cụ rất tốt để có thể theo dõi được sức khỏe của người bệnh ngay cả khi bạn ở nhà mà không đến phòng khám hay bệnh viện.
Tìm hiểu thêm:
4 Tiêu chuẩn chẩn đoán đái tháo đường chính xác nhất
Kết luận
Đường dành cho người tiểu đường có hàm lượng calo thấp có thể cho phép bạn thỉnh thoảng thưởng thức một món ngọt mà không ảnh hưởng đến lượng đường trong máu. Cho đến nay, không có bằng chứng nào cho thấy việc chuyển sang sử dụng chất làm ngọt có hàm lượng calo thấp sẽ giúp kiểm soát bệnh tiểu đường trong thời gian dài.
Tốt nhất những người mắc bệnh tiểu đường nên tiêu thụ chất ngọt ở mức độ vừa phải như một phần của chế độ ăn uống cân bằng. Bạn cũng có thể tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để được tư vấn chế độ ăn tốt nhất cho mình.
